In België en Nederland worden er  +/- 25 soorten vleermuizen aangetroffen waarvan vele op de rode lijst van bedreigde diersoorten staan. Voor een groot deel van deze soorten vormen de ondergrondse groeves een belangrijke overwinteringsplaats. Vele groeves zijn dan ook afgesloten en ingericht als vleermuisreservaat.

Beschermde diersoort:

De Europese vleermuizen zijn veelal insecteneters. Deze insecten worden in de avondschemer in de lucht gevangen door echolocatie. Omdat er ‘s winters nauwelijks insecten rondvliegen, houden de in Nederland en België voorkomende soorten een winterslaap, waarbij ze hun metabolisme tot een uiterst laag pitje terugdraaien en hun lichaamstemperatuur maar net boven het vriespunt blijft. Vleermuizen paren vóór de winter, maar de eisprong en bevruchting treden pas een paar maanden later op. Meestal is er maar één jong; dat wordt gezoogd en blijft tijdens de jacht van de moeder op de slaapplaats hangen. Vleermuizen kunnen tot tientallen jaren oud worden en planten zich maar langzaam voort. Ze zijn meestal zeer trouw aan hun standplaats en overwinteringsplaats.

Vleermuizen zijn door hun gewoonte om in groepen te rusten zeer kwetsbaar. Bij instorting, overstroming en dergelijke kan een hele kolonie worden verwoest. Ook planten vleermuizen zich traag voort. Sommige soorten zijn pas na enige jaren geslachtsrijp, en een worp bestaat vaak uit niet meer dan één jong.

Door de beschadiging van hun biotoop is vleermuisbescherming hard nodig. Goede roestplaatsen overdag (holle bomen) en goede overwinteringsplaatsen, met zeer weinig verstoring, veiligheid voor roofdieren en de mens, en een temperatuur die ‘s winters niet onder het vriespunt zakt, zijn schaars. Gecultiveerde landschappen worden vaak armer aan insecten. Veel vleermuizen hebben om zich te oriënteren ‘corridors’ nodig van heggen of bomenrijen om zich over grotere afstanden te kunnen verplaatsen: ze begeven zich niet graag ver van een peilbaar echobaken. In de Europese Unie zijn alle soorten bij wet beschermd.

Omgang met vleermuizen

Alle Belgische en Nederlandse vleermuizen zijn beschermde dieren.

• Een vleermuis in winterslaap niet verstoren – opwarmen kost hem zoveel energie dat hij de lente weleens niet meer zou kunnen halen als hij vaker wakker wordt dan normaal.
• Vermijd tijdens de winterperiode het gebruik van benzinelampen of petroleumvergassers in de groeve.
• Blijf niet te lang met je zaklamp op een vleermuis schijnen
• Een zieke of dode vleermuis niet met de handen aanraken – sommige vleermuizen zijn met het hondsdolheidvirus besmet. In een potje scheppen en (als hij nog leeft) een vleermuisopvangcentrum waarschuwen.

Vleermuistellingen:

Ieder jaar vinden er tijdens de winterperiode in talloze mergelgroeven vleermuistellingen plaats. Deze worden zowel in Nederland, Vlaanderen en Wallonië geörganiseerd en beperken zich niet enkel tot de groeves die afgesloten en ingericht zijn tot vleermuisreservaten.

Soorten vleermuizen

De Gewone Dwergvleermuis – Pipistrellus Pipistrellus
De Watervleermuis – Myotis Daubentonii
De Meervleermuis – Myotis dasycneme
De Franjestaart – Myotis Nattereri
De Ingekorven vleermuis – Myotis emarginatus
Bechstein’s vleermuis – Myotis Bechsteinii
De Vale vleermuis – Myotis Myotis
De Gewone Grootoorvleermuis – Plecotus Auritus

…..